بهینهسازی انرژی و کمک به افزایش بهرهوری ساختمان، امروزه یک موضوع بسیار مهم است. تمامی تولیدکنندگان و فعالان بخشهای صنعت به دنبال این هستند که هزینههای ماهانه انرژی خود را کاهش بدهند. این مسئله برای صرفهجویی در مصرف برق خانههای مسکونی و ساختمانهای تجاری نیز وجود دارد. ما از روشهای مختلفی میتوانیم مصرف انرژی را کاهش دهیم و هزینههای قبوض برق و گاز را نیز پایین بیاوریم. یکی از این راهکارها، استفاده از انواع لامپهای فوقکممصرف (LED) و بهینه است. اگر تمام لامپهای خانه خود را با چراغهای LED جایگزین کنید، میتوانید انتشار دیاکسیدکربن را تا 40 کیلوگرم در سال کاهش دهید! این معادل دیاکسیدکربنی است که با رانندگی در حدود 233 کیلومتر از ماشین شما منتشر میشود.
نگاهی به سیر تکاملی لامپها
لامپهای سنتی یا رشتهای بیش از 100 سال پیش اختراع شدند و امروزه میدانیم که بسیار ناکارآمد هستند. تنها حدود 5 درصد از برق مصرفی آنها به نور مرئی تبدیل میشود. علاوه بر این، این دسته از لامپها دوام زیادی ندارند زیرا رشتهای که نور قدیمی ایجاد میکند با عبور گرما از آن تبخیر میشود.
لامپهای هالوژنی از همان فناوری رشتهای، مانند لامپهای سنتی استفاده میکنند، اما دمای بالاتری دارند که این دما باعث میشود کمی کارایی آنها بالاتر باشد.
لامپهای رشتهای قدیمی و لامپهای هالوژن کم کیفیت، به تدریج به نفع جایگزینهای کارآمدتر، از بازار خارج شدند. به جای این لامپهای کمتر بهینه، میتوانیم از جایگزینهای مدرن برای تأمین همان مقدار نور، اما با مصرف برق کمتر استفاده کنیم.
لامپهای فلورسنت فشرده (CFL) اولین لامپهای کممصرف بودند که پس از لامپهای رشتهای وارد بازار شدند و حدود 70 تا 80 درصد برق کمتری نسبت به لامپهای رشتهای سنتی مصرف میکردند و همچنین تقریباً 10 برابر بیشتر عمر دارند. لامپهای CFL دارای جریان گازی در داخل یک لوله شیشهای هستند که با برق شارژ میشود تا نور تولید کند.
دیودهای ساطعکننده نور (LED)، تا حد زیادی جایگزین CFLها شدهاند. لامپ LED همچنان کارآمد هستند، فوراً روشنایی کامل را فراهم میکنند و تقریباً برای هر نوع اتصالات نوری در خانه در دسترس هستند. LED از طریق جریان الکتریسیتهای که در آنها جریان دارد، نور تولید میکند. در داخل یک لامپ تعداد زیادی چیپ LED برای ایجاد روشنایی کافی تعبیه شده است.
لامپهای فلورسنت (CFL)، اغلب در دفاتر یا محیطهای صنعتی یافت میشوند. چراغهای LED مدرن کارآمدتر هستند، سریعتر روشن میشوند و نور با کیفیت بهتری را نسبت به چراغهای فلورسنت سنتی ساطع میکنند.
چگونه لامپ مناسب را برای نیازهای خود انتخاب کنیم؟
دو نوع اصلی از لامپهای کممصرف وجود دارد (بر اساس دیودهای ساطعکننده نور):
- لامپهای کممصرف فلورسنت (CFL)
- لامپهای فوقکممصرف (LED).
LEDها رایجترین منابع نور هستند و در نورهای قابل تنظیم و نورافکن به کار میروند. همچنین LEDها نسبت به CFLها از نظر انرژی کارآمدتر هستند.
اگر تمام لامپهای خانه خود را با لامپهای الایدی تعویض کنید، میتوانید سالانه چند صد هزار تومان در قبض برق خود صرفهجویی کنید.
موارد زیر، بهترین نوع لامپ را برای استفاده در محیطهای مختلف نشان میدهد:
- روشنایی عمومی = لامپ LED یا CFL
- در فضای باز = لامپ LED یا CFL
- نورپردازی = لامپ LED نقطه ای
- نورپردازی با قابلیت تنظیم نور = LED یا لامپ هالوژن
- لوستر کریستالی = LED
مقدار لومن مناسب را برای خرید لامپ انتخاب کنید!
شاید برای صرفهجویی در مصرف انرژی برق در خانه، یک لامپ کممصرف خریدهاید و از میزان روشنایی که میدهد نا امید شده اید! ممکن است یک لامپ با مقدار لومن خیلی کم انتخاب کرده باشید. در لامپهای سنتی از "وات" برای تعیین روشنایی یک لامپ استفاده میکردیم. اما در اصل وات در لامپها میزان مصرف انرژی را اندازهگیری میکند. درست است که لامپهای کممصرف (LED و CFL) وات کمتری مصرف میکنند، ولی برای خرید دقیقتر لامپ بهتر است به خروجی "لومن" آنها دقت کنیم.
رنگ مناسب را برای انواع لامپ انتخاب کنید!
فناوری لامپهای کممصرف از لامپهای قدیمی تقلید میکند، بنابراین اگر رنگ خاصی را ترجیح میدهید، باید همان رنگ را در لامپهای جدید و کممصرف جستجو کنید. لامپهایی با رنگ "سفید ملایم" یا "سفید گرم"، درخشش خوبی را ارائه میدهند که برای روشنایی عمومی خانه مناسب هستند، در حالی که "سفید سرد" یا "سفید خالص" برای فضاهای اداری یا هر مکانی که به دید واضحتر نیاز دارد، ایدهآل هستند.
شاخص رندر رنگ (CRI)، یا The colour rendering index، در یک لامپ به شما نشان میدهد که لامپ چقدر رنگ انتخاب شده را روشن جلوه میدهد. دو لامپ میتوانند رنگ یکسانی داشته باشند اما لامپ با CRI بالاتر، رنگها را با دقت بیشتری نسبت به دیگری نشان میدهد. بستهبندی لامپ، CRI را در کنار مقدار لومن آن نشان میدهد. CRI 80 یا بیشتر برای اکثر مصارف خانگی مناسب است.
برای بهینهسازی انرژی، بهرهوری و کاهش قبض برق چه کار دیگری میتوانیم انجام دهیم؟
- همیشه هنگام خروج از اتاق چراغها را خاموش کنید. سریعترین راه برای صرفهجویی در برق این است که چراغها را زمانی که به آنها نیاز ندارید خاموش کنید.
- در یک اتاق به چند چراغ روشن نیاز ندارید مگر آنکه کار خاصی مورد نظرتان باشد. مثلاً در حال دکوراسیون یا برگزاری جشن یا مراسم تولد هستید.
- کلیدهای چراغ را طوری تعبیه کنید که خاموش کردن آنها آسان باشد، به عنوان مثال کلیدهای اتاق باید در نزدیک درب ورودی قرار گیرد.
- از سنسورها یا تایمرها در چراغهای هوشمند استفاده کنید، بنابراین لامپها فقط در مواقع لزوم روشن میشوند.
- برای افزایش تأثیر نور لازم است به طور منظم هر لامپ یا اتصالات را تمیز کنید.